نام ایران باید به پرونده های میراث فرهنگی ناملموس که در یونسکو ثبت شده اند افزوده شود
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۲۵۵۶
دبیرکل بنیاد فردوسی با بیان اینکه بسیاری از پرونده های میراث فرهنگی ناملموس که بنام کشورهای دیگر در یونسکو ثبت شدهاند ریشه ایرانی دارند، گفت: این پرونده ها در نبود نماینده ایران ثبت شده اندکه انتظار میرود به زودی نام ایران هم به آنها افزوده شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، در روزهای 6 تا 12 آذرماه «شب یلدا» بهعنوان نوزدهمین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران در هفدهمین نشست کمیته بینالدولی پاسداری از میراثفرهنگی ناملموس یونسکو در پرونده ای مشترک میان ایران و افغانستان در رباط مراکش ثبت جهانی شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چه ثبتهای جهانی میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به نام ایران در سال ۲۰۲۲ انجام گرفته است؟
هفدهمین نشست کمیته پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در شهر رباط مراکش از ۷ تا ۱۲ آذرماه ۱۴۰۱ برگزار شد. در این دوره از اجلاس یونسکو ۴۶ عنصر برای ثبت در فهرست معرفی میراث فرهنگی ناملموس جهانی نامزد شدند که از ایران ۶ پرونده مشترک یا چندملیتی پیشنهاد داده شد که ۴ نامواره «آیین شب یلدا (چله)» (با همکاری افغانستان)، «هنر ساختن و نواختن ساز عود» (مشترک با سوریه)، «سوزندوزی ترکمن (ترکمندوزی)» (مشترک با ترکمنستان) و «پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم برای بافندگی» (مشترک با افغانستان، جمهوری آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) مهر تایید یونسکو را گرفتند و به نام ایران ثبت جهانی شدند اما پرونده ۲ پیشنهاد دیگر ایران «هنر ساختن و نواختن ساز رباب» (مشترک با تاجیکستان و ازبکستان) و «جشن مهرگان» (مشترک با تاجیکستان) پذیرفته نشد و برگشت داده شد.
چه ثبتهای جهانی میراث فرهنگی ناملموس یونسکو با ریشههای ایرانی در سال ۲۰۲۲ قطعی شده است؟
فرهنگ پهلوانی، بازیهای سنتی زورخانهای و ورزش کشتی آذربایجانی هم در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو به نام جمهوری آذربایجان به ثبت رسیده است که ریشه در فرهنگ و تاریخ ایران دارد اما ایران در این ثبت جهانی مشارکت ننموده است که باید حتما به این پرونده مهم ملحق شود. فرهنگ چاینوشی؛ نماد هویت، مهماننوازی و تعامل اجتماعی مشترک به نام ترکیه و جمهوری آذربایجان و “روایت ملانصرالدین” به نام جمهوری آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، ازبکستان ثبت شده و پرونده “نخل خرما؛ دانش، مهارت، سنت و شیوه تهیه آن” مشترک به نام ۱۵ کشور امارات، بحرین، مصر، عراق، اردن، کویت، موریتانی، مراکش، عمان، فلسطین، قطر، عربستان، سودان، تونس و یمن در یونسکو ثبت جهانی شدهاند که نامی از ایران در این پروندهها هم دیده نمیشود که انتظار میرود به زودی نام کشور ایران هم در آنها افزوده شود؛ در حالی که همه این میراثها، ریشه ایرانی داشته و اشتراکهای فراوانی نیز در فرهنگ و تاریخ ایران زمین دارد اما شوربختانه پروندههای یاد شده در سایه حضور نداشتن نماینده وزارت میراث فرهنگی کشور، بدون حضور ایران ثبت جهانی شد.از دیگر سو در این اجلاس یونسکو، افغانستان با ارایه پروندهای با نام سبک هنر مینیاتور استاد کمالالدین بهزاد برای ثبت در فهرست معرف پیشنهاد کرده بود که البته مطابق اعلام کارشناسان سازمان جهانی یونسکو این پرونده ارایه شده بازگشت داده شده و خوشبختانه پذیرفته نشد اما باید در این پرونده هم دوباره با افزودن نام ایران، اقدامی شایسته صورت پذیرد.
تا کنون چه ثبتهای جهانی میراث ناملموس در یونسکو به نام ایران به انجام رسیده است؟
ثبتهای جهانی میراث ناملموس در یونسکو به نام ایران عبارتاند از:
۱- «آیین شب یلدا (چله)» (با همکاری افغانستان) در سال ۲۰۲۲
۲- «هنر ساختن و نواختن ساز عود» (مشترک با سوریه) در سال ۲۰۲۲
۳- «سوزندوزی ترکمن (ترکمندوزی)» (مشترک با ترکمنستان) در سال ۲۰۲۲
۴- «پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشمبافی» (مشترک با افغانستان، جمهوری آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) در سال ۲۰۲۲
۵- مهارت هنر مینیاتور ایرانی در سال ۲۰۲۰
۶- مهارتهای سنتی ساختن و نواختن دوتار در سال ۲۰۱۹
۷- هنر ساختن و نواختن کمانچه (با همکاری جمهوری آذربایجان) در سال ۲۰۱۷
۸- چوگان، بازی اسبسواری همراه با موسیقی و داستانپردازی در سال ۲۰۱۷
۹- فرهنگ پخت و تقسیم نان نازک لواش در سال ۲۰۱۶
۱۰- نوروز (به گونه مشترک با همکاری ایران، جمهوری آذربایجان، افغانستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان) در سال ۲۰۱۶
۱۱- آیینهای سنتی قالیشویان “مشهد اردهال” در کاشان در سال ۲۰۱۲
۱۲- نقالی، داستانپردازی نمایشی ایرانی در سال ۲۰۱۱
۱۳- مهارتهای سنتی لنجسازی و لنجرانی در خلیج فارس در سال ۲۰۱۱
۱۴- موسیقی بخشیهای خراسان در سال ۲۰۱۰
۱۵- آیینهای پهلوانی و زورخانهای ایران در سال ۲۰۱۰
۱۶- هنر دراماتیک و آیینی تعزیه در سال ۲۰۱۰
۱۷- مهارتهای سنتی قالیبافی در فارس در سال ۲۰۱۰
۱۸- مهارتهای سنتی قالیبافی در کاشان در سال ۲۰۱۰
۱۹- ردیف موسیقی ایرانی در سال ۲۰۰۹
تا کنون کدام ثبتهای جهانی میراث ناملموس از سوی کشور تازه استقلال یافته و جمهوری آذربایجان در یونسکو برگرفته از فرهنگ و میراث ایرانی ثبت شده است؟
بر پایه کنوانسیون یونسکو ثبت نامواره مشابه در حوزه تمدنی مشترک میراث فرهنگی ناملموس خللی به پروندههای ثبت شده دیگر کشورها وارد نمیکند بلکه بر گسترش آن در گستره تمدنی بزرگ با فرهنگ مشترک برای نزدیکی مردم کشورها میتواند موثر باشد.با استقلال جمهوری آذربایجان از روسیه و جدا شدن آن از ایران در عهدنامههای گلستان و ترکمانچای، این کشور که پیرنگ تمدنی با ایران بزرگ داشته است، تلاش کرده تا با برنامهریزی فرهنگی و میزبانی از اجلاسهای سازمان جهانی یونسکو، دست به ثبتهایی جهانی بزند که یا از آن ایران بوده ویا دستکم جزو فرهنگ و میراث مشترک ایران و جمهوری آذربایجان بوده است.اکنون جمهوری آذربایجان، پس از گذشت ۱۲ سال که از ثبت جهانی آیینهای پهلوانی و زورخانهای ایران میگذرد، توانسته است فرهنگ پهلوانی و کشتی سنتی آذربایجانی را در سال ۲۰۲۲ به نام خود به ثبت جهانی برساند.
آیا هر کشوری با میراث تمدنی مشترک نمی تواند به صورت جداگانه به ثبت میراث ناملوس خود اقدام کند؟
هر کشوری میتواند هنرها، آیینها و ورزشهای منطقهای خود را به گونه جداگانه یا مشترک در هر زمانی به ثبت جهانی سازمان یونسکو برساند و هر ثبت جهانی که به نام کشوری در یونسکو به انجام میرسد از ثبتهای مشابه همان نامواره برای دیگر کشورها جلوگیری نمیکند؛به سخن سادهتر، هر کشوری میتواند هنر و آیین منطقهای کشور خود را در یونسکو به ثبت برساند و با هر ثبت جهانی آن کشور به تنهایی مالک آن اثر نمیشود بلکه آن ثبت از آن پس به گونهای میراث مشترک جهانیان به شمار میرود و مورد پشتیبانی یونسکو و سازمانهای مردمنهاد قرار خواهد گرفت.
ادامه دارد .....
پایان پیام/32منبع: شبستان
کلیدواژه: میراث فرهنگی ناملموس جهانی میراث ناملموس ثبت های جهانی میراث مشترک با تاجیکستان مشترک با افغانستان هنر ساختن و نواختن جمهوری آذربایجان ناملموس یونسکو مهارت های سنتی نام ایران ایرانی در سال یونسکو به نام جهانی یونسکو ثبت جهانی شد سال ۲۰۱۰ سال ۲۰۲۲ یونسکو ثبت زورخانه ای پرونده ها ثبت شده شده اند آیین ها شب یلدا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۲۵۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
موزه چینی خانه شیخ صفی مهمترین مکان برای معرفی هویت ملی
به گزارش خبرنگار مهر، حسن محمدی ادیب ظهر چهارشنبه در اولین کنفرانس بین المللی موزه ها در دانشگاه محقق اردبیلی اظهار کرد: موزه ها موسسه ای غیرانتفاعی برای نشان دادن سیر توسعه یافتگی هستند و در ایران و اردبیل این موزه ها از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند.
وی با اشاره به قدمت موزه و ارتباط آن با تاریخ تمدن بشر خاطرنشان کرد: موزهها در واقع موسسه ای غیرانتفاعی برای نشان دادن سیر توسعه یافتگی هستند و ریشه بسیاری از علوم، صنایع و هنرها همچون ابداع چرخ ارابه، تیر و کمان و کشف آتش که منشا توسعه بوده، از تمدنهای شرقی نشات گرفته و سپس به غرب راه یافته است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل افزود: نخستین شکل از موزه در هزاره اول قبل از میلاد در بین النهرین متجلی شده است و در دو سده آخر قرن بیستم مکانهایی متاثر از اسطورههای رومی و یونانی و به عنوان موزه وجود داشته است.
محمدی ادیب تصریح کرد: همزمان با قرن ۱۶ و به روز عصر صفویه در ایران موزه تجلی بیشتری یافته است و احداث مکانهایی برای نشان دادن اشیاء تاریخی و نفیس در فرانسه رایج بوده است.
وی به دوره قاجاریه و پهلوی اشاره کرد و افزود: از دوره قاجاریه و پهلوی واژه موزه در ایران رواج یافته و بررسی سابقه موزه در ایران، ما را به عصر صفوی بر میگرداند و در دوره شاه عباس، نسخ خطی و تاریخی در موزه ای در اصفهان به نمایش گذاشته شده و شاه عباس با علاقه به اردبیل به عنوان پایتخت فکری و عقیدتی صفویان و زادگاه اجدادش، تصمیم گرفته عمارتی بی نظیر در جوار مرقد نیاکانش به دست مهندسی سرشناس بسازد که همان چینی خانه امروز بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل با اشاره به قدمت تاریخی موزه چینی خانه شیخ صفی الدین اردبیلی گفت: صحبت از موزه در ایران، بدون اشاره به اردبیل حق مطلب را ادا نمیکند و موزه چینی خانه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی از قدیم محل نمایش هدایای امپراطوران چین بوده است و آن را به عنوان موزه فرهنگی هنری و قدیمی ترین موزه ایران معرفی میکنیم و امیدواریم امانتداری امین برای هویت و میراث فرهنگی کشور باشیم.
کد خبر 6087771