نام ایران باید به پرونده های میراث فرهنگی ناملموس که در یونسکو ثبت شده اند افزوده شود
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۲۵۵۶
دبیرکل بنیاد فردوسی با بیان اینکه بسیاری از پرونده های میراث فرهنگی ناملموس که بنام کشورهای دیگر در یونسکو ثبت شدهاند ریشه ایرانی دارند، گفت: این پرونده ها در نبود نماینده ایران ثبت شده اندکه انتظار میرود به زودی نام ایران هم به آنها افزوده شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، در روزهای 6 تا 12 آذرماه «شب یلدا» بهعنوان نوزدهمین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران در هفدهمین نشست کمیته بینالدولی پاسداری از میراثفرهنگی ناملموس یونسکو در پرونده ای مشترک میان ایران و افغانستان در رباط مراکش ثبت جهانی شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چه ثبتهای جهانی میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به نام ایران در سال ۲۰۲۲ انجام گرفته است؟
هفدهمین نشست کمیته پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در شهر رباط مراکش از ۷ تا ۱۲ آذرماه ۱۴۰۱ برگزار شد. در این دوره از اجلاس یونسکو ۴۶ عنصر برای ثبت در فهرست معرفی میراث فرهنگی ناملموس جهانی نامزد شدند که از ایران ۶ پرونده مشترک یا چندملیتی پیشنهاد داده شد که ۴ نامواره «آیین شب یلدا (چله)» (با همکاری افغانستان)، «هنر ساختن و نواختن ساز عود» (مشترک با سوریه)، «سوزندوزی ترکمن (ترکمندوزی)» (مشترک با ترکمنستان) و «پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم برای بافندگی» (مشترک با افغانستان، جمهوری آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) مهر تایید یونسکو را گرفتند و به نام ایران ثبت جهانی شدند اما پرونده ۲ پیشنهاد دیگر ایران «هنر ساختن و نواختن ساز رباب» (مشترک با تاجیکستان و ازبکستان) و «جشن مهرگان» (مشترک با تاجیکستان) پذیرفته نشد و برگشت داده شد.
چه ثبتهای جهانی میراث فرهنگی ناملموس یونسکو با ریشههای ایرانی در سال ۲۰۲۲ قطعی شده است؟
فرهنگ پهلوانی، بازیهای سنتی زورخانهای و ورزش کشتی آذربایجانی هم در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو به نام جمهوری آذربایجان به ثبت رسیده است که ریشه در فرهنگ و تاریخ ایران دارد اما ایران در این ثبت جهانی مشارکت ننموده است که باید حتما به این پرونده مهم ملحق شود. فرهنگ چاینوشی؛ نماد هویت، مهماننوازی و تعامل اجتماعی مشترک به نام ترکیه و جمهوری آذربایجان و “روایت ملانصرالدین” به نام جمهوری آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، ازبکستان ثبت شده و پرونده “نخل خرما؛ دانش، مهارت، سنت و شیوه تهیه آن” مشترک به نام ۱۵ کشور امارات، بحرین، مصر، عراق، اردن، کویت، موریتانی، مراکش، عمان، فلسطین، قطر، عربستان، سودان، تونس و یمن در یونسکو ثبت جهانی شدهاند که نامی از ایران در این پروندهها هم دیده نمیشود که انتظار میرود به زودی نام کشور ایران هم در آنها افزوده شود؛ در حالی که همه این میراثها، ریشه ایرانی داشته و اشتراکهای فراوانی نیز در فرهنگ و تاریخ ایران زمین دارد اما شوربختانه پروندههای یاد شده در سایه حضور نداشتن نماینده وزارت میراث فرهنگی کشور، بدون حضور ایران ثبت جهانی شد.از دیگر سو در این اجلاس یونسکو، افغانستان با ارایه پروندهای با نام سبک هنر مینیاتور استاد کمالالدین بهزاد برای ثبت در فهرست معرف پیشنهاد کرده بود که البته مطابق اعلام کارشناسان سازمان جهانی یونسکو این پرونده ارایه شده بازگشت داده شده و خوشبختانه پذیرفته نشد اما باید در این پرونده هم دوباره با افزودن نام ایران، اقدامی شایسته صورت پذیرد.
تا کنون چه ثبتهای جهانی میراث ناملموس در یونسکو به نام ایران به انجام رسیده است؟
ثبتهای جهانی میراث ناملموس در یونسکو به نام ایران عبارتاند از:
۱- «آیین شب یلدا (چله)» (با همکاری افغانستان) در سال ۲۰۲۲
۲- «هنر ساختن و نواختن ساز عود» (مشترک با سوریه) در سال ۲۰۲۲
۳- «سوزندوزی ترکمن (ترکمندوزی)» (مشترک با ترکمنستان) در سال ۲۰۲۲
۴- «پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشمبافی» (مشترک با افغانستان، جمهوری آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) در سال ۲۰۲۲
۵- مهارت هنر مینیاتور ایرانی در سال ۲۰۲۰
۶- مهارتهای سنتی ساختن و نواختن دوتار در سال ۲۰۱۹
۷- هنر ساختن و نواختن کمانچه (با همکاری جمهوری آذربایجان) در سال ۲۰۱۷
۸- چوگان، بازی اسبسواری همراه با موسیقی و داستانپردازی در سال ۲۰۱۷
۹- فرهنگ پخت و تقسیم نان نازک لواش در سال ۲۰۱۶
۱۰- نوروز (به گونه مشترک با همکاری ایران، جمهوری آذربایجان، افغانستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان) در سال ۲۰۱۶
۱۱- آیینهای سنتی قالیشویان “مشهد اردهال” در کاشان در سال ۲۰۱۲
۱۲- نقالی، داستانپردازی نمایشی ایرانی در سال ۲۰۱۱
۱۳- مهارتهای سنتی لنجسازی و لنجرانی در خلیج فارس در سال ۲۰۱۱
۱۴- موسیقی بخشیهای خراسان در سال ۲۰۱۰
۱۵- آیینهای پهلوانی و زورخانهای ایران در سال ۲۰۱۰
۱۶- هنر دراماتیک و آیینی تعزیه در سال ۲۰۱۰
۱۷- مهارتهای سنتی قالیبافی در فارس در سال ۲۰۱۰
۱۸- مهارتهای سنتی قالیبافی در کاشان در سال ۲۰۱۰
۱۹- ردیف موسیقی ایرانی در سال ۲۰۰۹
تا کنون کدام ثبتهای جهانی میراث ناملموس از سوی کشور تازه استقلال یافته و جمهوری آذربایجان در یونسکو برگرفته از فرهنگ و میراث ایرانی ثبت شده است؟
بر پایه کنوانسیون یونسکو ثبت نامواره مشابه در حوزه تمدنی مشترک میراث فرهنگی ناملموس خللی به پروندههای ثبت شده دیگر کشورها وارد نمیکند بلکه بر گسترش آن در گستره تمدنی بزرگ با فرهنگ مشترک برای نزدیکی مردم کشورها میتواند موثر باشد.با استقلال جمهوری آذربایجان از روسیه و جدا شدن آن از ایران در عهدنامههای گلستان و ترکمانچای، این کشور که پیرنگ تمدنی با ایران بزرگ داشته است، تلاش کرده تا با برنامهریزی فرهنگی و میزبانی از اجلاسهای سازمان جهانی یونسکو، دست به ثبتهایی جهانی بزند که یا از آن ایران بوده ویا دستکم جزو فرهنگ و میراث مشترک ایران و جمهوری آذربایجان بوده است.اکنون جمهوری آذربایجان، پس از گذشت ۱۲ سال که از ثبت جهانی آیینهای پهلوانی و زورخانهای ایران میگذرد، توانسته است فرهنگ پهلوانی و کشتی سنتی آذربایجانی را در سال ۲۰۲۲ به نام خود به ثبت جهانی برساند.
آیا هر کشوری با میراث تمدنی مشترک نمی تواند به صورت جداگانه به ثبت میراث ناملوس خود اقدام کند؟
هر کشوری میتواند هنرها، آیینها و ورزشهای منطقهای خود را به گونه جداگانه یا مشترک در هر زمانی به ثبت جهانی سازمان یونسکو برساند و هر ثبت جهانی که به نام کشوری در یونسکو به انجام میرسد از ثبتهای مشابه همان نامواره برای دیگر کشورها جلوگیری نمیکند؛به سخن سادهتر، هر کشوری میتواند هنر و آیین منطقهای کشور خود را در یونسکو به ثبت برساند و با هر ثبت جهانی آن کشور به تنهایی مالک آن اثر نمیشود بلکه آن ثبت از آن پس به گونهای میراث مشترک جهانیان به شمار میرود و مورد پشتیبانی یونسکو و سازمانهای مردمنهاد قرار خواهد گرفت.
ادامه دارد .....
پایان پیام/32منبع: شبستان
کلیدواژه: میراث فرهنگی ناملموس جهانی میراث ناملموس ثبت های جهانی میراث مشترک با تاجیکستان مشترک با افغانستان هنر ساختن و نواختن جمهوری آذربایجان ناملموس یونسکو مهارت های سنتی نام ایران ایرانی در سال یونسکو به نام جهانی یونسکو ثبت جهانی شد سال ۲۰۱۰ سال ۲۰۲۲ یونسکو ثبت زورخانه ای پرونده ها ثبت شده شده اند آیین ها شب یلدا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۲۵۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تورهای بازدید نمایشگاه کتاب تهران در دیگر کشورها شوند
به گزارش خبرگزاری مهر، مسلم شجاعی مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: «رویداد» یکی از محصولات اصلی صنعت گردشگری کشورهاست. رویداد از جنس محصولاتی است که انسان محور و تعامل محور است. نمایشگاه کتاب همچون دیگر رویدادها از منظر گردشگری جذاب است.
وی به آمار بازدید نمایشگاه کتاب در سال ۱۴۰۲ اشاره کرد و افزود: بازدید چند میلیونی از نمایشگاه در ۱۱ روز عددی قابل توجه است. این رویداد برای ما ارزشمند است چرا که کمک میکند تا گردشگران خارجی را نیز جلب کنیم.
مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ادامه داد: برخی از کشورهای همسایه و منطقه نظیر عراق، عمان، کویت، بحرین، هند، روسیه، چین و... که برای ما بازار هدف گردشگری هستند، در نمایشگاه کتاب حضور دارند. حضور کشورها به عنوان مهمان ویژه یا جذابیت آثار ناشران ایرانی، باعث میشود تا نمایشگاه کتاب تهران به رونق گردشگری خارجی کمک کند.
شجاعی انتشارات میراث فرهنگی را که به صورت تخصصی کتاب منتشر میکند، عامل ترویج گردشگری در بستر نمایشگاه کتاب خواند و افزود: در این مجال میتوان فرصتهای گردشگری از طریق کتاب را به بازدیدکنندگان خارجی نمایشگاه معرفی کرد. به این ترتیب هم نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران به توسعه گردشگری از طریق کتابهای تخصصی کمک میکند و به نوعی زمینه تعامل نمایشگاه کتاب و گردشگری محسوب میشود.
وی برگزاری تور بازدید گردشگران خارجی از نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران را عامل توسعه گردشگری رویداد محور برشمرد و گفت: برای سالهای آتی برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، میتوان با همکاری بخش خصوصی تور بازدید گردشگران خارجی از این رویداد را برگزار کرد؛ میدانم مردم کشورهایی نظیر تاجیکستان علاقه بسیاری به نمایشگاه کتاب تهران دارند. همینطور کشورهای عرب و فرهیختگان کشورهای فارسی زبان به نمایشگاه کتاب تهران علاقهمندند.
مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، افزود: میتوانیم با برنامهریزی ساده تورهای گردشگران خارجی را در بازه زمانی برپایی نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، برگزار کنیم؛ اینطور گردشگران خارجی علاوه بر بازدید از مناطق تاریخی و دیدنی ایران از نمایشگاه کتاب هم بازدید میکنند. این یعنی تقاطعهایی که نمایشگاه کتاب میتواند با صنعت گردشگری کشور ارتباط برقرار کند.
شجاعی با طرح این موضوع که آمار دقیقی از حضور گردشگران خارجی در ادوار گذشته نمایشگاه کتاب تهران در دسترس نیست، گفت: امسال میتوانیم رصد کنیم و متوجه شویم که چه میزان گردشگر خارجی به نمایشگاه کتاب میآیند. دورههای قبل حضور تعداد قابل توجهی گردشگر خارجی را در نمایشگاه کتاب شاهد بودم. به جرأت میتوانم بگویم نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران بازدید کننده خارجی دارد و بخشی از این بازدیدها از مسیر گردشگری محقق شده است.
وی هماهنگی بین بخشی میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را برای استفاده بیشتر از موقعیت نمایشگاه کتاب تهران برای گردشگری خارجی را مهم خواند و ادامه داد: میتوان با نگاه فرهنگی به مقوله گردشگری ادبی و گردشگری رویدادمحور منافع اقتصادی برای کشور ایجاد و بخش خصوصی را در این حوزه به خوبی فعال کرد. آنها که به طور حرفهای اصول جذب گردشگر خارجی به کشور را میدانند میتوانند نظر گردشگر خارجی را برای بازدید از نمایشگاه کتاب تهران، جلب کنند.
مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی افزود: میتوانیم میان معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی و معاونت امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نشست مشترک برگزار کرد. همچنین بخش خصوصی نیز تورهای گردشگری کتاب و گردشگری ادبی و... را فعال کند. میتوان این مهم را برای دورههای بعدی نمایشگاه کتاب ریلگذاری کرد. لازم است سیاست جدیدی برای سالهای آینده درباره این امر مهم اتخاذ کرد.
شجاعی در رابطه با شعار امسال نمایشگاه کتاب با عنوان «بخوانیم و بسازیم» گفت: با کتاب خواندن میتوان گردشگری ایران را ساخت. من کتاب «در سرزمین مردمان نجیب» را برای مطالعه پیشنهاد میکنم؛ این کتاب نوشته هرؤیه روپچیچ، موسیقیدانی از کشور کرواسی است و داستان آن ۲ بار سفر مرد کروات به تمام نقاط ایران را روایت میکند. این موسیقیدان حس خود را از هر آنچه در ایران و از مردم ایران دیده توصیف کرده و مهمترین توصیفی که مرد کروات از ایران در ذهنش ثبت شده مهمان نوازی است که به آن معروفیم.
کد خبر 6096279 فاطمه میرزا جعفری